Қиял-ғажайып ертегілердің шығу мезгілі – алғашқы қауымдық қоғам дәуірі. Байырғы таным, түсінік, ұғым, наным-сенімдер айқын байқалатын ертегінің бұл түрінде ертедегі халықтың тұрмысы, салты, өмірі айқын бейнеленеді. Мұндағы тартыстар, болмыс көріністері, адамдардың қарым-қатынасы – бәрі халықтың эстетикалық рухында баяндалады. Табиғаттың дүлей апаттарына қарсы тұрып, өмір үшін жауыз күштермен, құбыжық, тажалдармен алысатын негізгі қаһармандар, әділдіктің жеңіске жетіп, зұлымдықтың әшкереленуі  – халықтың идеалынан туған асқақ мұратты білдіреді. Қиял-ғажайып ертегілер сырлы да құпия әлемге жетелеп қана қоймай, оқушысының қиялын дамытуға, тілін шұрайландырып, ойын дамытуға ықпал етіп, ізгілікке, бауырмалдық пен адамгершілікке, тапқыр да батыл болуға баулиды.