Дүкенбай Досжанов
Дүкенбай Досжанов
«Адам естелікпен өмір сүреді. Ескеріле жүрсек деп ұмтылады. Өткен ғасырдың 60-жылдарының басында қаздай тізіліп Алматыға келіп, біріміз – ғалым, біріміз – атақты жазушы боламыз деп, арманның биік асуына баспалдақ қойған кезде ұшырасқан, шүйіркелескен, кейінше арамыздан қыл өтпестей боп достасып кеткен; Әуезовтің сөзімен айтсақ: «толыспаған толстойлар мен шала шекспирлердің» бірі – осы Дүкенбай Досжан еді. Жүрегіне сөз қасиеті қонған, табиғатына тарта туған, «болсын» деген ілгері тілеумен жүретін, баладай – аңқау, анадай – адал, ерекше дарын иесі – сөзден - сөйлем, сөйлемнен – сурет көркемдеген жақсылықтың диқаншысы болып елестейді көзіме. Мұндай кісі зұлым болмайды, жаулық жасамайды. Жасайын десе де қолынан келмейді. Жан әлемі шыны секілді – арға-бергісі көрініп тұрады. Қызғаныш, аярлық, пасықтық сезімнен ада-күде өз шайтанымен өзі өмір бойы алысып, жауласып өтуге бар. Үнемі басқыштап биіктеуге ұмтылады. Кемелденуден ұмтылады. Дүкенбайда бәрімізден ерекше бір қағаз бар. Ол – республикалық кітап палатасының «Ең көп оқылатын жазушы» деген куәлігі. «Бұл менің саусағымның сүйел болып, көз майымның сарқылып кітап жазғанымның қарымтасы ғой», – деп мақтанады кісіге. Дүкенбайда бәрімізден ерекше бір мінез бар. Ол – күншуақта жалаңбас сағаттар бойы отырып ой кешуді ұнатады. Сол ойының ізін суытпай қағазға түсіргенше сырт дүниені мүлде есінен шығарады. Жазушылықты, шығармашылықты базбіреулер бәйге жарысына теңеп жатады. Меніңше, Дүкенбай шығармашылығы бәйгеден гөрі, ат үстінде ойқастап қол төңкерген жорыққа келеді. Қалыбы бөтен, екпіні дүлей қол. Әр қырқаның басынан бұлт болып көтерілген шаңды, жер еңбегін тесіп жібергендей дүбірді сезсек – ол мына Дүкенбай Досжан бауырымыздың ұлы жосқыны деп танығанымыз жөн». Әбіш Кекілбайұлы, Қазақстанның халық жазушысы.