Абай шығармаларының тілі (лексикасы мен грамматикасы)

Абай шығармаларының тілі (лексикасы мен грамматикасы)

Абай шығармаларының тілі (лексикасы мен грамматикасы)

Кітапта Абай шығармалары тілінің (өлеңдерінің де, «Қара сөздерінің» де) сөздік құрамы мен грамматикалық ерекшеліктері талданады. Қазақ тілінің Абай қолданған байырғы төл сөздерімен қатар ақын мұрасында кездесетін араб-парсы, орыс сөздері әңгіме болады. Ұлы қаламгер тіліндегі кейбір көне сөздермен бірге әдеби, тілімізге өзі қосқан немесе жандандырған жаңа сөздердің де сыр-сипаты танытылады. Қазіргі әдеби нормалармен салыстырғанда, Абайдың поэзиясының тілінде, әсіресе прозасында біршама ерекше болып көрінетін кейбір грамматикалық тұлға-тәсілдер талданып, олардың мән-мәнісі, қолданылудағы себеп-дәлелі көрсетіледі. Әрине, мұндай нақтылы талдауларға кіріспес бұрын автор қазақ әдеби тілінің XIX ғасырдың ІІ жартысындағы жай-күйін, ондағы Абайдың орны мен қызметін баяндайды. Автор өзінен бұрынғы зерттеушілердіц Абай – қазақтың қазіргі жазба әдеби тілінің іргетасын қалаушы деген пікірлерін қостап, әрі қарай дәлелдейді.

Материалдарды толық оқып/тыңдау үшін жазылып-тіркелу керек
  • Сипаттамасы
  • Пікірлер

Кітапта Абай шығармалары тілінің (өлеңдерінің де, «Қара сөздерінің» де) сөздік құрамы мен грамматикалық ерекшеліктері талданады. Қазақ тілінің Абай қолданған байырғы төл сөздерімен қатар ақын мұрасында кездесетін араб-парсы, орыс сөздері әңгіме болады. Ұлы қаламгер тіліндегі кейбір көне сөздермен бірге әдеби, тілімізге өзі қосқан немесе жандандырған жаңа сөздердің де сыр-сипаты танытылады. Қазіргі әдеби нормалармен салыстырғанда, Абайдың поэзиясының тілінде, әсіресе прозасында біршама ерекше болып көрінетін кейбір грамматикалық тұлға-тәсілдер талданып, олардың мән-мәнісі, қолданылудағы себеп-дәлелі көрсетіледі. Әрине, мұндай нақтылы талдауларға кіріспес бұрын автор қазақ әдеби тілінің XIX ғасырдың ІІ жартысындағы жай-күйін, ондағы Абайдың орны мен қызметін баяндайды. Автор өзінен бұрынғы зерттеушілердіц Абай – қазақтың қазіргі жазба әдеби тілінің іргетасын қалаушы деген пікірлерін қостап, әрі қарай дәлелдейді.