«Сарайшық ханшасы және Иван Грозный» қос желілі тарихи романында жазушы Ертай Айғалиұлы тарихымыздың терең қойнауында қалған Сарайшық қаласының сол кездегі (ІХ-ХVI ғасырларда) өмір тынысы, тіршілігі, өркендеу, гүлдену дәуірі және күйреуі аңыздық мифологиялық кейіпкер Аққу ханша және басқа да тарихи тұлғалар арқылы шынайы суреттеледі. 1581 жылы әлемдегі ең сұлу қалалардың бірі, Ноғай ордасы мен Қазақ хандығының астанасы болған Сарайшықты орыс патшасы Иван Грозный казактарын жіберіп, қираттырады. Бейбіт қаланың тұрғындарын, қарттар мен балаларды да аяусыз өлтіріп, қырып, байлығын тонайды. Қосарлы желіде Аягүл бастаған балалар қаланың тарихын зерттейді және өлі қа­ланың Жайық өзеніне жұтылып кетпеуі үшін күрес жүргізеді. Романның тартысты да, шытырман оқиғалары жас оқырмандарды ғана қызықтырмайды, тарихи-танымдық тұрғыда айтылған мәселелер үлкендерге де қажет-ақ. Ата-бабаларымыздың елін, жерін қорғаудағы жанқиярлық ер­ліктері мен тәуелсіздігіміз кезін­дегі бүкіл өмір тынысы нанымды су­реттелетін романның балаларға, жасөспірімдерге отаншылдық тәр­бие берудегі маңызы зор.