Құлпынай қосылған мұң

Лира Қоныстың есімі бүгінде жас жазушылардың алдыңғы үштігінде аталады. Олай болатыны, осы уақытқа дейін бірді­екілі кітабы шыққаны рас, бір жылдары баспасөзде белсенді жарияланғаны да рас. Бірақ оның оқылымды болуының негізгі себебі – өз оқырманын табуында. Ол ауылда туып, қалада қалыптасып жатқан жастардың «өз жазушысы». Оның жазғандарынан қала мен ауылдың, шетелдік пен қазақылықтың арасында дағдарып тұрған қазіргі жастарға түсінікті және олардың болмысын дөп басады. Оған қоса,  Лираның әңгімелерінде қазақ прозасында бұрын болмаған кейіпкерлер, оқыс оқиғалар мен заманауи суреттер бар.

Бұл − оның жазуының бір сипаты болса, өзіміз байқаған екінші сипаты –  Лираның қаламынан автордың ешкімге мойынсұнбайтын, жігерлі, батыл болмысы «менмұндалап» тұрады. Мінезсіз, жуас заманда мұның өзі үлкен жетістік. Әлихан Бөкейхановтың «Ұлтқа қызмет білімнен емес, мінезден» дейтіні осындайда еске түседі. Ал енді Лирамыз, мінезді бола тұра неге көбіне пассивті, өз әлемінде тұйықталған қияли кейіпкерлермен әуре? Түсініксіз. Бұл болмыспен ол жалқыдан жалпыға өтіп, қоғамдағы қаны сорғалап тұрған құбылыстарға жақындаса, шығармаларының бағасы арта түсердей көрінеді. ­Жан-жағыңызға қараңызшы, баспасөз бен теледидар тұншықтырылды, оқырман ғаламтордағы арзан даналықпен алданып отыр. Бірақ осы коллапста мәңгі өмір сүруге тиісті емеспіз ғой? Халық өзі сусаған шындығын әдебиеттен табуы керек. Ал қазіргі болмысымен осыны бір айтса, Лира Қоныс айта алатындай елестейді. Бәлкім, біз қаламгердің мойнына тым ауыр жүк артып отырған шығармыз, бірақ ішкі түйсік солай дейді. Ендеше ертеңге деген үмітпен, әзірге Лираның бар шығармаларын місе тұтамыз...

Әсия Бағдәулетқызы