Әлібек Шегебай, ақын: Ақын қыздарды ақындығы үшін құрметтеймін

Әлібектің өлеңдері «тілге жеңіл, жүрекке жылы». Түсініксіз өлең деген ода жоқ. Ойыңдағыны тап басып табады. Қарапайым, бірақ сонысымен әдемі.
Еңбегіңді қайтесің елден қорып,
Құс та бір сәт тынығар жерге қонып.
Періште боп өмірге келгеніңмен
Бұл пәниден өтерсің пенде болып, – дейді, мысалы.
Қазақ радиосында «Жұлдызды түн», «Көңіл толқыны» сынды әдеби-сазды хабарларды жүргізген Ақынның сүйікті ақыны кім? «Ақында сүйікті ақын деген болмайды, – дейді Әлібек. – Ақын басқа ақынды мойындауы мүмкін. Жырларын жатқа оқуы мүмкін. Бірақ ешқашан оған құлай беріліп, табынбайды. Бұл менің жеке пікірім».
Солай болса, солай шығар. Ал Ақынды аһ дегізген ақын ше, ондайдың болмауы мүмкін емес қой?! «Ең алғаш қатты тәнті еткен ақыным Мұқағали болатын. Оның өзі де мектеп қабырғасында жүргенде», – дейді Әлібек.
Әлібек бірде Төлеген Айбергеновке арнап өлең жазды. Өзі Төлеген Айбергенов атындағы сыйлықтың иегері болғандықтан да шығар, Айбергеновтің «Оһ, қандай жақсы болған туылғаным, Адамдарда жүрек бар кезінде мен» деген екі ауыз сөзімен бастаған өлеңге еріксіз назар аудардық.
Жұрт көзіне көрінгенмен көңілді,
Оңашада өлең болып егілді.
Сағыныштың жанарынан жаралған
Жан-тәнімен сүйіп өтті өмірді.

Айыратын алтынын да, жезін де,
Айыратын еркегін де, езін де.
Туылғаның қандай ғажап жан аға
Жүрегі бар адамдардың кезінде!

Бір күнімді, арашалап бір күннен,
Бір түнімді, оңашалап бір түннен.
Жаралар деп, жүрегі жоқ біреулер
Жүрегімді жасырумен жүрмін мен...
Жүрегін жасырып жүргені шығар, Ақын оңашалықты жаны сүйетінін айтады. «Бұның өзі де кейін келе пайда болған «кесел», – деп қосып қойды, бірақ. 
Ал мінезі? Ақынның мінезі құбылмалы. «Көңіл-күйге байланысты құбыла береді», – дейді өзі. 
Ақыннан өлең сұрау қадымнан қалыптасқан әдет қой, кейде бір жиын-тойда ақындарға «өлең оқыңыз» деп қолқа салып жатады. Сондайда арқаланып, әлденеше өлең оқып тастайтын ақындар болады. Бәлсінетіндер де табылады. Ал енді бір ақындар өз өлеңін емес, өзгенікін оқып береді. Әлібекті «өлең оқы» деп қолқалау бекер сияқты. Өйткені, «өзімнің де, өзге ақындардың да өлеңін жатқа білмеймін», – дейді. Мұны өзі өкінішпен айтады. Бәлкім, онысы дұрыс та болар. Бәлкім, ақындардың бір-біріне «суық» болатыны да содан шығар. Ілгеріде «Айқын» газетінде жас, талантты ақын Ерлан Жүністің Әлібек Шегебаймен сұхбаты шықты. Ерлан Әбділда Тәжібаевтің өлеңі шыққан күннің ертеңінде таң азаннан әдемі киімін киіп, телефонның жанында отыратынын тілге тиек етеді. Тілектес, ниеттес адамдардан жылы сөз күтетінін алға тартады. Ақындардың мақтансүйгіш келетінін де айтып қалады. Сонда сұхбат беріп отырған Әлібек-ақын жылы сөз күтетінін жоққа шығармайды. «Өзіңнің қасыңда жүрген, тағдырлас, қаламдас дос-бауырдан күтуге болады ғой. Бірақ, олардан да күтпейтін болдым. Әрі қарайсың, бері қарайсың, ақыр соңында «Өлеңім шығып еді, көрдің бе?» деп өзің сұрайсың. Ол көрсін, көрмесін «иә» дей салуы мүмкін. Әрі қарай қазбалап сұрауға жүрексінесің. Себебі ол оқымаған болса ше?.. Бәрі де көңіл үшін ғой. Қазір бізде бір ауыз жылы сөзді қимайтындай жағдай қалыптасты. Ешкімді кінәлай алмайсың, өйткені өзің де сондайсың... Қазір мейірім, түсіністік, кешірімшілдік адамдарда ғана емес, сол сезімдерді бойында тұтушы ақындардың өзінде жоғалып барады. Қазір ақынды ақын аялағаны былай тұрсын, аямайды да. Оның сүрінген сәтін күтіп жүретіндей, әлсіздік көрсетер тұсын тосатындай».
Ал Әлібектің өзі ше? Ол қандай? Ол кімге қызыға қарайды? Кімге қызғана қарайды? Мұны сұрап едік: «Дүние, байлығына қызықпасам, басқасына мен қызығып, қызғанатындай ақын қалған жоқ», – деп ағынан жарылды.
Күй талдауға келгенде кірпияз ақын соңғы кездері көп дүние жазбағанын да жасырмады. «Ал жазамын деген дүние баршылық».
Белгілі, танымал ақынымыз Гүлнәр Салықбай ақындықтың жынысқа бөлінбейтінін айтады. Десе де, қоғам бәрібір оларды екі бөліп қарайды: ақын және әйел ақын дейді. Ақындарды, яғни ер адамдарды батырға балайды. Әйел затының өлең жазуын қиялилыққа жатқызатындар да аз емес. Сол әйел ақындарға, яки ақын қыздарға Әлібектің көзқарасы қандай? «Ақын қыздарды  ақындығы үшін құрметтеймін», – дейді азамат ақын. Лайым солай болғай!